DV vrijdagavond
24 september dit jaar zal de eerste cursusavond uit-gaande van de stichting
Godsvrucht en wetenschap door mij worden gegeven. De locatie is het Hoornbeeck
College, Noordelijk Halfrond 10, 2801 DE te Gouda. De avonden beginnen om 19.45 en ein-digen om 22.00 uur. Er is een pauze van 20.45 tot
21.00 uur. Het gaat in de cursus hermeneutiek.
Deze cursus is nadrukkelijk niet alleen voor theologen bedoeld. Zij gaat in op de grote vragen die naar voren komen rond het beroep op de Schrift en het verstaan van de Schrift. Dat gaat om vragen als: Kunnen wij ons wel rechtstreeks op de Schrift beroepen?
Is de Schrift niet in een zo andere context geschreven dan de onze
dat een rechtstreeks beroep op de Schrift onmogelijk en onjuist is? Hiermee
verbonden is de vraag of de Schrift een objectieve inhoud heeft. Een veel
gehoord alternatief is dat wij slechts
op intersubjec-tieve wijze kunnen verwoorden wat de Schrift voor ons
betekent.
In
deze cursus maak ik duidelijk dat nieuwe hermeneutische in-zichten altijd
verbonden zijn met de zienswijze dat wij de Bijbel niet zonder reserve als de
stem van de levende God kunnen zien. Als wij in overeenstemming met het
zelfgetuigenis zo de Schrift lezen en zo naar Gods stem luisteren, is in
principe mogelijk ook echt te verstaan wie God is en wat Hij van ons vraagt.
In
dit kader worden premoderne, moderne en postmoderne herme-neutische inzichten
toegelicht. Ondanks het feit dat eeuwen ons van het ontstaan van de
Bijbelboeken scheiden, een rechtstreeks beroep op de Schrift, zowel als het
gaat om leer als om leven, niet alleen mogelijk, maar zelfs geboden is.
Dat
neemt niet weg dat wij ons rechtstreeks op de Schrift kunnen beroepen zonder
aan de Schrift en haar inhoud recht te
doen. Van belang is dat wij niet alleen eerbiedig luisteren naar de Schrift,
maar ook kritisch naar ons zelf kijken. Zonder inzichten uit de
kerk-geschiedenis tot laatste norm te verheffen lezen we de Schrift wel met de
kerk van alle eeuwen.
Al
in de tweede eeuw werd als vrucht van het lezen van de Schrift zelf de
geloofsregel geformuleerd. Deze regel komt zakelijk overeen met de Apostolische
Geloofsbelijdenis. Gezonde en Bijbelse Schrift-uitleg beweegt altijd binnen de
grenzen van de geloofsregel. De gereformeerde belijdenis is niets anders dan
een nadere uitwer-king van de geloofsregel. Het spreken over Schrift en
belijdenis gaat dan ook feitelijk terug tot de tweede eeuw.
Van
groot belang is het onderscheid dat Luther maakt tussen de uiterlijke en innerlijke klaarheid van de
Schrift. De innerlijke klaarheid van de Schrift verbindt Luther met de tweeslag
van wet en Evangelie. Alleen wie uit ervaring weet van de veroordelende kracht
van de wet en de verlossende kracht van het Evangelie gaat de diepste zin van
de Schrift verstaan.
Ook de vraag, wat de betekenis is van de canon (de Schrift als een-heid) voor de uitleg van de boeken die ertoe behoren, wordt aan de orde gesteld. Welke betekenis heeft de Schrift als geheel voor de uitleg van afzonderlijke Schriftgedeelten?
Er wordt
een eigen, aan de Bijbel zelf genormeerde visie ontwikkeld op de wijze van uitleg
van de Schrift, waarbij onder andere de relatie tussen uitleg en toepassing
wordt besproken. Alleen wie van de inspiratie en eenheid van de Schrift
uitgaat, kan werkelijk de meest fundamentele regel van Schriftuitleg hanteren
en dat is Schrift met Schrift vergelijken.
In deze cursus
wordt ingegaan op het belang en karakter van de Bijbelse geschiedschrijving.
Juist omdat de zaligheid verbonden is met en gebaseerd op historische
gebeurtenissen is de historische betrouwbaarheid van de Schrift voor iedereen
die het zelfgetuigenis van de Schrift respecteert, een aangelegen zaak
Deze cursus eindigt met een bespreking van de verhouding van het Oude en Nieuwe Testament. Al vanaf het begin van de geschiedenis van nieuwtestamentische kerk is dit een aangelegen punt. Hoe lezen we het Oude Testament?
Is het Nieuwe Testament
werkelijk in het Oude verborgen of wordt bij het christologisch lezen van het
Oude Testament het Nieuwe Testament terug geprojecteerd op het Oude Testament.
De ant-woorden die wij geven op deze vragen, zijn beslissend voor de wijze
waarop wij het gesprek zoeken met Joden die Jezus niet als de Christus
belijden.
Nadrukkelijk
wordt afstand genomen van de zienswijze dat het Oude Testament achterhaald is.
Er wordt beargumenteerd dat het Oude Testament samen met het Nieuwe Testament
norm en bron blijft van het christelijke geloof. Dat neemt niet weg dat het
Oude Testament nooit van het Nieuwe Testament mag worden verzelfstandigd. Wie
dat doet, miskent dat het Nieuwe Testament het Oude Testament tot vervulling
heeft gebracht.
Wie
belangstelling voor deze cursus heeft, kan zich aanmelden via dspdevries@solcon.nl. Wie verdere
informatie wil hebben kan mij dat ook mailen.
Over de stichting Godsvrucht en wetenschap en de cursussen die zij aanbiedt, vindt u
meer informatie op www.godsvruchtenwetenschap.nl