Pauline Churches and Diaspora Jews is een bundel met artikelen van John M.G. Barclay, hoogleraar godgeleerdheid
aan Durham University. Sommigen zijn al eerder gepubliceerd, terwijl anderen
voor het eerst in deze bundel verschijnen.
Barclay gaat in op de sociaal-maatschappelijke context van de gemeenten die door middel van de zendingsarbeid van Paulus ontstonden. Tussen deze gemeenten en de synagogen in de diaspora zijn tal van overeenkomsten aan te wijzen.
Barclay gaat in op de sociaal-maatschappelijke context van de gemeenten die door middel van de zendingsarbeid van Paulus ontstonden. Tussen deze gemeenten en de synagogen in de diaspora zijn tal van overeenkomsten aan te wijzen.
De
Bijbel heeft allereerst een theologische boodschap. Daarmee is echter niet ontkend
dat sociaal-historisch onderzoek een bijdrage kan leveren aan het verstaan van
de bijbelse boodschap. Uitgebreid wordt door Barclay aandacht geschonken aan
de Joodse geschiedschrijver Flavius Josephus.
Zijn houding tegenover Rome werpt
licht over die van Paulus. Barclay betoogt terecht dat Paulus het Romeinse rijk
niet vanuit zichzelf benadert en beoordeelt, maar het plaatst in het kader van
de kruisdood en opstanding van Jezus. Dat zijn de feiten die werkelijk de
geschiedenis en de bestemming van mensen bepa-len.
Door
tal van zijn Joodse tijdgenoten werd Paulus vanwege zijn re-lativering van de
mozaïsche wetgeving als een afvallige gezien. Echter Paulus achtte zijn houding
niet strijdig met het geloof van de vaderen. Een zienswijze die door het
overgrote deel van de Joodse christenen werd aanvaard.
De
waarde van de bundel van Barclay ligt niet de laatste plaats daarin dat
duidelijk wordt hoezeer het eschatologisch en apo-calyptisch dualisme tussen
deze wereld en de toekomende wereld voor Paulus bepalend was voor de identiteit
van christenen. Christenen stonden wel in de wereld en ware toch niet van de
wereld. In de kerk van de eenentwintigste eeuw wordt nog vaak zonder nuan-cering
over Gods wereld gesproken.
Dan geeft het Nieuwe Testament meteen ander geluid.
Dat geldt zeker ook de brieven van Paulus. De wereld blijft Gods schepping maar
is ook het machtsbereik van de duivel en zijn engelen. In deze gevallen wereld
zijn de gemeenten van Christus voorposten van het koninkrijk dat komt. Een
christen vervult zijn taak in deze wereld in de wetenschap dat zijn burgerschap
in de hemel is van waaruit hij zijn Heere en Zaligmaker verwacht.
John M.G. Barclay, Pauline Churches and Diaspora
Jews, WUNT 275 (Tübingen: Mohr Siebeck, 2011), hb. 454 p., €129, -- (ISBN 9783161506192).